2019 Yılında Altın Arzında ve Talebinde Gerçekleşenler

25 Şubat 2020

2019 yılında altın fiyatlarında hissedilir derecede yükselişler söz konusu oldu. Bu durum talebin bir miktar baskılanmasına ancak arzın artışına olanak sağladı. Talep tarafında merkez bankalarının net alım pozisyonunda olduğu, arz tarafında ise geri dönüşümden kaynaklanan üretimin arttığı yıla ilişkin raporu sizler için derledik.

*Bu rapor Dünya Altın Konseyi – 2019 Yıllık İncelemesi raporu baz alınarak hazırlanmıştır. Orijinal rapora ulaşmak için tıklayınız.

Altın Talebi

Altın talebi, altın destekli ETF'lere yapılan yatırımdaki büyük artışa rağmen, yükselen fiyat karşısında tüketici talebindeki düşüşle 2019'da %1 düşerek 4,355.7 tona geriledi. 2019 yılı belirgin bir şekilde 2 ayrı yarıya ayrıldı; yılın ilk yarısında çoğu sektörde büyüme, ikinci yarısında ise yaygın olarak görülen zayıflama.

ETF yatırımlarına olan girişler genel eğilimi etkiledi. Bu varlıklara yapılan yatırım 2019 yılında 401 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı dönemine göre %426’lık bir artış gösterdi. Yıllık girişler öncelikli olarak para politikalarının gevşemesi ve jeopolitik riskler tarafından desteklenirken, fiyat artışı da bu girişlere hız kazandırdı. Kuzey Amerika fonları 2019'daki en büyük net artışı yaşadı ve 206 ton olarak gerçekleşti. Avrupa ise fonlarına 188 ton eklemede bulundu.

Merkez Bankaları ise son 10 yılda olduğu gibi 2019 yılında da net alıcı pozisyonundaydı. Küresel çapta rezervler 650.3 tona ulaştı ve geçtiğimiz yıla göre %1 düşüş gözlemlendi. Bu düşüşe rağmen, son 50 yıllın en yüksek ikinci toplam verisine işaret etmektedir. Gelişmekte olan piyasalardaki 15 merkez bankası 2019’da, altın rezervlerini en az 1 ton artıran bir performans gösterdi.

Yüksek altın fiyatı ve yumuşayan ekonomik koşullar, %11 oranındaki tüketici talebini düşüren ana etmenler olarak karşımıza çıktı. Perakende yatırımlar on yılın en düşük seviyesine gerilerken, küresel altın mücevherat talebinde hacim %6 oranında düşüş kaydederek 2019 yılında 2,107 ton oldu. Bu durumun büyük kısmı Çin ve Hindistan’daki etkili düşüşten kaynaklandı.

Teknoloji sektöründeki altın talebi, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre %2 düşüş göstererek 326.6 ton oldu. 2019 yılında elektronik sektörü iyileşme işaretleri gösterirken, dişçilik sektöründe kullanılan altın talebi geçtiğimiz yılın aynı döneminde göre %9 düşerek 14 ton olarak gerçekleşti.

Altın Arzı

Toplam yıllık altın arzı %2 oranında artışla 4,776.1 tona yükseldi. Altın fiyatındaki yükseliş, geri dönüşümle üretilen altın miktarındaki artışın temel sebebi olarak karşımıza çıktı.

Madencilik yoluyla elde edilen üretim 2019 yılında 3,463.7 tona ulaştı. Bu durum 2018 yılına göre %1 oranında daha düşük olarak gerçekleşti ve 2008’den bu yana yıllık bazda ilk kez düşüşe işaret etti. Rusya, Avustralya, Türkiye ve Batı Afrika’da madencilikte daha yüksek üretim performansı gösterdi. Ancak bu durum başka ülkelerde düşüşlerin yaşanmasında etkili oldu. Çin madencilik üretimi üst üste 3 yıldır düşerken, grev ve yerel anlaşmazlıklar Güney Afrika ve Güney Amerika’daki üretimi kısıtladı. Endonezya ise 2019’da küresel madencilikte en büyük etkiye sahip olan ülke olarak karşımıza çıktı.

Geri dönüşümden kaynaklanan altın arzı, bir önceki yılın aynı dönemine göre, 2019 yılında %11 oranında artış göstererek 1,304 ton oldu. Bu durum 2012’den beri ABD Doları bazında fiyatın görece yüksek olduğu dönemde, en yüksek üretim seviyesi olarak karşımıza çıktı. Altın fiyatı, bu durumun oluşmasında önemli bir etmen oldu. Altının ABD Doları bazında fiyatındaki ortaya çıkan sıçrama, tüketicilerin dikkatinden kaçmadı. Özellikle para biriminin zayıfladığı ve bu durumun daha fazla kazanç elde edilmesine imkan veren bazı piyasalardaki tüketiciler, bu durumdan daha fazla fayda sağladılar.

Dünya Altın Konseyi’nin 2020’ye Ait Temel Öngörüleri

Dünya Altın Konseyi önümüzdeki altı ila on iki ay boyunca:

Finansal ve jeopolitik belirsizlik düşük faiz oranları ile birleştiğinde altın yatırım talebini desteklemeye devam edeceğini,

Merkez bankalarının net altın alımları, son çeyreklerde görülen rekor seviyelerden daha düşük olsalar bile güçlü kalacağını,

Momentumun ve spekülatif durumun altın fiyatlarındaki oynaklığı yüksek tutabileceğini,

Altın fiyatlarındaki oynaklık ve zayıf ekonomik büyüme beklentileri yakın vadede daha yumuşak tüketici talebine yol açabileceğini

Ancak Hindistan ve Çin'deki yapısal ekonomik reformlar uzun vadede talebi destekleyeceğini beklemektedir.

Dünya Altın Konseyi 2020 yılında, jeopolitik kaygılarla karşı karşıya kalınacağını ve küresel çapta çok düşük faiz oranları hisse senedi fiyatlarını yüksek ve değerleri aşırı düzeyde tutulacağını beklemektedir. Bu durumun, altın gibi güvenli liman varlıklarına yönelmenin nedenleri olduğunu vurgulamaktadır.