Altında Maliyet ve Petrol Etkisi
En popüler yatırım enstrümanları arasında yer alan altın, son dönemdeki yükselişiyle dikkatleri üstüne çekiyor. Petrolün küresel risk iştahına kattıkları neticesinde altında oluşan bu yükselişlerin kalıcı olup olmadığı ise yatırımcılar tarafından en çok sorulan sorular arasında .
Yatırımcılar tarafından sorulan bu ve benzeri sorulara cevap verebilmek için altının zayıf kaldığı dönemlerde sıkça konuşulan üretim maliyeti hangi seviyelerde ve bu seviyeler altın fiyatını nasıl etkiliyor? Yazımızda bu konuyu irdeleyeceğiz
Altında yükselişi destekleyen hikaye güçlü mü?
Altında Eylül 2012’den bu yana devam eden düşüş, 2016’nın ilk günlerinden itibaren yerini yükselişe bıraktı. Ancak 1800 Doların hemen altından başlayıp, 1045 Dolarlara kadar devam eden düşüşün ardından, 1200 Dolarlı seviyeler büyük bir heyecan oluşturmak için tek başına yeterli değil.
“Altın ve petrol fiyatı 2016 yılı başından bu yana küresel piyasalardaki karamsarlıkla birlikte ayrıştı”
Öncelikle petrol ve altın arasında alışılagelen ilişkinin geride bıraktığımız haftalarda önemli ölçüde ayrıştığına dikkat çekmek gerekiyor. Petrolün başı çektiği endişe havasıyla birlikte altın, Yen ve tahvillere olan talebin artışı da ayrışmanın nedenini oluşturuyor. Petrol tarafında üretim maliyetlerinin zorlandığı, fakat üreticilerin maliyetleri kısarak veya şirket birleşmeleriyle bu duruma karşı koymaya çalıştığını gördük.
Peki altın üretim maliyetinde durum ne?
Yukarıdaki grafikte altında büyük ve orta ölçekli şirketlerin üretim maliyetleri ortalaması yer alıyor. Orta ölçekli üreticilerin maliyetleri 1000 Dolar üzerinde seyrederken, büyük üreticilerin 900 Dolar altında. Ortak özellikleri ise, ons fiyatının altında seyreden maliyetlerin korunabiliyor olması. Yukarıdaki sistem klasik sistem maliyet hesaplamalarından değil, nakit maliyetler dediğimiz bu tür hesaplamalarda seviyeler daha da aşağı geliyor.
Dünya Altın Konseyi standartlarına göre hesaplanan ve yukarıda gördüğünüz maliyetlerde, maden aşamasından sevkiyata, yönetim giderlerinden diğer masraflara kadar uzanan kalemler dahil ediliyor. Şu ana kadar altın maliyetinin, fiyatın altında seyretmesinin dışında, somut bir etkisini takip edebilmiş değiliz. Üretici firmalar hala yeterli esnekliğe sahip, özellikle ons fiyatı 1000 Dolar seviyelerine gerilediği takdirde bu tarz tartışmalar tekrar ön plana çıkabilir. Dolayısıyla üretim maliyetlerinden önce, altında itici güç durumundaki iki faktöre dikkat etmekte fayda olacaktır.
Endişe başlıkları arasında mücadele: Petrol ve enflasyon
- Altın özellikle 2008 sonrasında ABD enflasyonu ile örtüşen bir eğilim izliyor. Enflasyondan korunma amaçlı tercih edilebilen altın fiyatı, bu faktörün etkisiyle 2012’den bu yana istikrarlı bir şekilde geriledi. Küresel anlamda enflasyon üzerindeki baskı, endişe yaratsa bile bunu daha net şekilde tahvil piyasasında izliyoruz.
- Yüksek arz – zayıf talep ile gerileyen petrol fiyatı ise tüm ekonomileri etkisi altına alabilecek ve daha da ötesi gelişen ülke ekonomilerindeki sorunları vurgulayan bir madde. Çin’de büyümenin ivme kaybı neticesinden petrolün talep kanadı da zayıflarken, petrolün küresel enflasyonda oluşturduğu baskı, borsaları da etkisi altına alarak panik havasına neden olabiliyor. Panik, şu ana kadar altın, Yen ve tahvil talebini artıran unsur.
Dolayısıyla normal koşullarda beraber hareket eden petrol – altın ikilisi ve buna ek olarak enflasyon göstergesi, birbirleri arasındaki dengelerin değişmesi neticesinde yeni bir düzen ortaya koymaya çalışıyor. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken, altının yıllardır devam eden düşüşü sonrası, bu tarz yükselişlerin (henüz düzeltme hareketi) ilk kez yaşanmıyor olduğu. Bu nedenle gündem takibi çok daha önemli hale gelmiş durumda.
Yatırımcılar tarafından sorulan bu ve benzeri sorulara cevap verebilmek için altının zayıf kaldığı dönemlerde sıkça konuşulan üretim maliyeti hangi seviyelerde ve bu seviyeler altın fiyatını nasıl etkiliyor? Yazımızda bu konuyu irdeleyeceğiz
Altında yükselişi destekleyen hikaye güçlü mü?
Altında Eylül 2012’den bu yana devam eden düşüş, 2016’nın ilk günlerinden itibaren yerini yükselişe bıraktı. Ancak 1800 Doların hemen altından başlayıp, 1045 Dolarlara kadar devam eden düşüşün ardından, 1200 Dolarlı seviyeler büyük bir heyecan oluşturmak için tek başına yeterli değil.
“Altın ve petrol fiyatı 2016 yılı başından bu yana küresel piyasalardaki karamsarlıkla birlikte ayrıştı”
Öncelikle petrol ve altın arasında alışılagelen ilişkinin geride bıraktığımız haftalarda önemli ölçüde ayrıştığına dikkat çekmek gerekiyor. Petrolün başı çektiği endişe havasıyla birlikte altın, Yen ve tahvillere olan talebin artışı da ayrışmanın nedenini oluşturuyor. Petrol tarafında üretim maliyetlerinin zorlandığı, fakat üreticilerin maliyetleri kısarak veya şirket birleşmeleriyle bu duruma karşı koymaya çalıştığını gördük.
Peki altın üretim maliyetinde durum ne?
Yukarıdaki grafikte altında büyük ve orta ölçekli şirketlerin üretim maliyetleri ortalaması yer alıyor. Orta ölçekli üreticilerin maliyetleri 1000 Dolar üzerinde seyrederken, büyük üreticilerin 900 Dolar altında. Ortak özellikleri ise, ons fiyatının altında seyreden maliyetlerin korunabiliyor olması. Yukarıdaki sistem klasik sistem maliyet hesaplamalarından değil, nakit maliyetler dediğimiz bu tür hesaplamalarda seviyeler daha da aşağı geliyor.
Dünya Altın Konseyi standartlarına göre hesaplanan ve yukarıda gördüğünüz maliyetlerde, maden aşamasından sevkiyata, yönetim giderlerinden diğer masraflara kadar uzanan kalemler dahil ediliyor. Şu ana kadar altın maliyetinin, fiyatın altında seyretmesinin dışında, somut bir etkisini takip edebilmiş değiliz. Üretici firmalar hala yeterli esnekliğe sahip, özellikle ons fiyatı 1000 Dolar seviyelerine gerilediği takdirde bu tarz tartışmalar tekrar ön plana çıkabilir. Dolayısıyla üretim maliyetlerinden önce, altında itici güç durumundaki iki faktöre dikkat etmekte fayda olacaktır.
Endişe başlıkları arasında mücadele: Petrol ve enflasyon
- Altın özellikle 2008 sonrasında ABD enflasyonu ile örtüşen bir eğilim izliyor. Enflasyondan korunma amaçlı tercih edilebilen altın fiyatı, bu faktörün etkisiyle 2012’den bu yana istikrarlı bir şekilde geriledi. Küresel anlamda enflasyon üzerindeki baskı, endişe yaratsa bile bunu daha net şekilde tahvil piyasasında izliyoruz.
- Yüksek arz – zayıf talep ile gerileyen petrol fiyatı ise tüm ekonomileri etkisi altına alabilecek ve daha da ötesi gelişen ülke ekonomilerindeki sorunları vurgulayan bir madde. Çin’de büyümenin ivme kaybı neticesinden petrolün talep kanadı da zayıflarken, petrolün küresel enflasyonda oluşturduğu baskı, borsaları da etkisi altına alarak panik havasına neden olabiliyor. Panik, şu ana kadar altın, Yen ve tahvil talebini artıran unsur.
Dolayısıyla normal koşullarda beraber hareket eden petrol – altın ikilisi ve buna ek olarak enflasyon göstergesi, birbirleri arasındaki dengelerin değişmesi neticesinde yeni bir düzen ortaya koymaya çalışıyor. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken, altının yıllardır devam eden düşüşü sonrası, bu tarz yükselişlerin (henüz düzeltme hareketi) ilk kez yaşanmıyor olduğu. Bu nedenle gündem takibi çok daha önemli hale gelmiş durumda.