Şubat Ayında Yıllık Enflasyon %20 Altına Geldi
TÜİK’in açıkladığı Şubat ayı enflasyon verilerine göre, tüketici fiyatları bir önceki aya göre %0,16 artarken yıllık enflasyon Ocak ayındaki %20,4 seviyesinden %19,7 seviyesine geldi. Piyasada yıllık enflasyona dair beklenti %19,9, bizim beklentimiz ise %20,2 olması yönündeydi. Ocak ayındaki enflasyonun yukarı yönlü tetikleyicisi, %6,4 artış gösteren gıda fiyatlarıydı; bu bakımdan Şubat ayında devreye giren tanzim satışlarının gıda enflasyonuna etkileri merak edilmekteydi. Tanzim satışlarının market fiyatları genel seviyesini düşürmesi, indirimler, hükümetin yüksek fiyat artışlarına karşı denetimleri artırması gibi kısa vadeli fiyat aksiyonlarının gıda enflasyonunu (yıllık gıda enflasyonu %29,3’e geriledi) Şubat ayında yavaşlattığı, ancak yine aylık %0,9’luk gıda fiyatları artışının fiyatlar genel seviyesi artışından daha hızlı gerçekleştiği görülmektedir.
TRY’nin geçen yıl yaşanan kur şokundan sonra istikrarlı bir dönem geçirmesi bu dönemde enflasyona yardımcı olmayı sürdürüyor. Bu çerçevede çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileşmenin devamının görülmesi olumlu… Çekirdek enflasyon, manşet enflasyondan daha istikrarlı bir şekilde iniyor. Buna karşılık maliyet etkileri, fiyat risklerinin üzerinden tam olarak kalkmış değil. ÜFE ve TÜFE arasındaki makas %20’lerden %10 seviyesine kadar indi, maliyet baskılarının yavaşlamış olması bakımından olumlu ancak marj halen yüksek denebilecek seviyelerde. Söz konusu durum, üretici üzerindeki maliyet etkilerinin %100 TÜFE’ye yansımamış olmasını göstermesi bakımından teorik olarak enflasyonda yukarı risk demek…
Hükümetin seçime kadar olan süreçte gıda maliyetlerindeki büyümeyi kontrol etme çabasının devamı gıda enflasyonu tarafında dizginleyici etki yaratabilir. Bu da Mart ayında gıda fiyatlarındaki volatilitenin azalmaya devam etmesinde etkin rol oynayabilir. Nitekim, yılın ikinci yarısından itibaren bazın daha fazla lehimize çalışması ve gıdada mevsimsel açıdan gıda arzını olumlu etkileyecek gelişmeler (hava koşullarının iyileşmesi, seranın devreden çıkması ve mevsim sebze meyvelerinin çıkması gibi) genel TÜFE’ye de olumlu yansıyabilir. Gıdada problem yapısal, bu nedenle kalıcı çözümler gerekli… En başında da gıdada maliyeti artıran unsurların üzerine gidilmeli: artan mazot, gübre, zirai ilaç, saklama, nakliye maliyetleri gibi… Bu alanda uzun dönemde yapısal reformların enflasyonun düşeceğine dair güveni de artırır. Bununla alakalı seçimden sonraki 4 yıllık seçimsizlik sürecinde yapılacak çalışmaları önemsiyoruz.
Bu faktörler TRY’de istikrarın sağlanması ve korunması gibi önemli bir şartla sağlanabilir, çünkü kurların maliyetler üzerindeki direkt etkilerini Ağustos 2018 döneminden sonra tecrübe ettik. Bu yüzden TRY’de istikrar sağlanması, bu bakımdan da doğru politika uygulanması önemli olacaktır.
Bu noktada; enflasyonda %20 altına hareket çerçevesinde alan açılmış olmasına rağmen, Merkez Bankası’nın Çarşamba günü faizlerde aşağı yönlü bir değişikliğe gitmesini beklemeyiz. Talep düşüşü, her ne kadar ekonominin yavaşlaması gibi negatifliğin en önemli unsuru olsa da, enflasyonu da aşağıda tutmada önemli bir faktör olacak, aynı zamanda erken bir politika gevşemesinin TRY’deki istikrar açısından olumsuz olacağı kanısındayız. Merkez Bankası’nın enflasyon ve nominal faiz arasında oluşan boşluğu acele bir şekilde kullanmasını beklemeyiz, bu yüzden Çarşamba faiz aksiyonu olmamasına ek olarak sıkı para politikası yönlendirmesinin de devamını öngörüyoruz. Merkez Bankası’nın faiz indirim döngüsünü, yılın ikinci yarısından itibaren enflasyondaki düşüş trendinin belirginleşmesinin akabinde başlatmasını bekleriz. Enflasyon dinamiklerinde normalleşme ve dengelenme, kalıcı hale geldiği zaman yılın ikinci yarısından itibaren politika faizi ile yıllık enflasyon arasındaki makas referans alındığında belli bir miktar parasal gevşeme devreye girebilir. Burada kilit nokta, Merkez’in zamansız bir faiz indirimi yapmaması üzerine kuruludur.
TRY’nin geçen yıl yaşanan kur şokundan sonra istikrarlı bir dönem geçirmesi bu dönemde enflasyona yardımcı olmayı sürdürüyor. Bu çerçevede çekirdek enflasyon eğilimlerindeki iyileşmenin devamının görülmesi olumlu… Çekirdek enflasyon, manşet enflasyondan daha istikrarlı bir şekilde iniyor. Buna karşılık maliyet etkileri, fiyat risklerinin üzerinden tam olarak kalkmış değil. ÜFE ve TÜFE arasındaki makas %20’lerden %10 seviyesine kadar indi, maliyet baskılarının yavaşlamış olması bakımından olumlu ancak marj halen yüksek denebilecek seviyelerde. Söz konusu durum, üretici üzerindeki maliyet etkilerinin %100 TÜFE’ye yansımamış olmasını göstermesi bakımından teorik olarak enflasyonda yukarı risk demek…
Hükümetin seçime kadar olan süreçte gıda maliyetlerindeki büyümeyi kontrol etme çabasının devamı gıda enflasyonu tarafında dizginleyici etki yaratabilir. Bu da Mart ayında gıda fiyatlarındaki volatilitenin azalmaya devam etmesinde etkin rol oynayabilir. Nitekim, yılın ikinci yarısından itibaren bazın daha fazla lehimize çalışması ve gıdada mevsimsel açıdan gıda arzını olumlu etkileyecek gelişmeler (hava koşullarının iyileşmesi, seranın devreden çıkması ve mevsim sebze meyvelerinin çıkması gibi) genel TÜFE’ye de olumlu yansıyabilir. Gıdada problem yapısal, bu nedenle kalıcı çözümler gerekli… En başında da gıdada maliyeti artıran unsurların üzerine gidilmeli: artan mazot, gübre, zirai ilaç, saklama, nakliye maliyetleri gibi… Bu alanda uzun dönemde yapısal reformların enflasyonun düşeceğine dair güveni de artırır. Bununla alakalı seçimden sonraki 4 yıllık seçimsizlik sürecinde yapılacak çalışmaları önemsiyoruz.
Bu faktörler TRY’de istikrarın sağlanması ve korunması gibi önemli bir şartla sağlanabilir, çünkü kurların maliyetler üzerindeki direkt etkilerini Ağustos 2018 döneminden sonra tecrübe ettik. Bu yüzden TRY’de istikrar sağlanması, bu bakımdan da doğru politika uygulanması önemli olacaktır.
Bu noktada; enflasyonda %20 altına hareket çerçevesinde alan açılmış olmasına rağmen, Merkez Bankası’nın Çarşamba günü faizlerde aşağı yönlü bir değişikliğe gitmesini beklemeyiz. Talep düşüşü, her ne kadar ekonominin yavaşlaması gibi negatifliğin en önemli unsuru olsa da, enflasyonu da aşağıda tutmada önemli bir faktör olacak, aynı zamanda erken bir politika gevşemesinin TRY’deki istikrar açısından olumsuz olacağı kanısındayız. Merkez Bankası’nın enflasyon ve nominal faiz arasında oluşan boşluğu acele bir şekilde kullanmasını beklemeyiz, bu yüzden Çarşamba faiz aksiyonu olmamasına ek olarak sıkı para politikası yönlendirmesinin de devamını öngörüyoruz. Merkez Bankası’nın faiz indirim döngüsünü, yılın ikinci yarısından itibaren enflasyondaki düşüş trendinin belirginleşmesinin akabinde başlatmasını bekleriz. Enflasyon dinamiklerinde normalleşme ve dengelenme, kalıcı hale geldiği zaman yılın ikinci yarısından itibaren politika faizi ile yıllık enflasyon arasındaki makas referans alındığında belli bir miktar parasal gevşeme devreye girebilir. Burada kilit nokta, Merkez’in zamansız bir faiz indirimi yapmaması üzerine kuruludur.