TDI verisi nasıl sonuçlanabilir?

Tarım Dışı İstihdam (TDI) verisi nasıl sonuçlanabilir sorusuna cevabını bulmaya çalışırken ABD’den gelen bazı önemli veriler ve bu verilerin birbirleri ile olan ilişkisi (korelasyon) yardımcı kaynak olarak kullanılabilir. Ancak unutulmamalıdır ki bu tahminler ne kadar veri bazlı olsa da piyasa sonuçlarının tahminlerin dışında da gerçekleşebileceğini unutmamak ve bu nedenle de veri öncesinde sadece tahmine dayalı işlemler gerçekleştirmemek gerekmektedir.

Peki, bu önemli veriler hangileridir?

Tarım Dışı İstihdam verisi nasıl sonuçlanabilir sorusuna cevap ararken dikkate aldığımız önemli veriler, TDI verisinin öncü göstergeleri “ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği” ve “ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI)” olarak kaydedilmiştir. Hemen hemen her zaman TDI verisi öncesinde açıklanan bu verilerden ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) verisinin takvimsel sebeplerden dolayı TDI sonrasındaki hafta açıklanıyor olması, ADP verisinin önemini artırmaktadır.

• 30 Kasım 2016 - Çarşamba günü açıklanan ADP Tarım Dışı İstihdam Değişimi 216 bin ile “Beklentinin Üzerinde Olumlu” geldi, (Beklenti 165 bin)

 

• 05 Aralık 2016 – Pazartesi günü TDI verisinin öncü göstergelerinden ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) verisi açıklanacağı için bu seferlik TDI arasında ilişki kuramıyoruz.

Peki, bu verinin olumlu ya da olumsuz olması ile TDI verisini nasıl ilişkilendirebiliriz?

Konu ile alakalı verilerin birbirleri ile kıyaslanmasında “Korelasyon” kavramı öne çıkmaktadır. Bu nedenle de TDI verisinin ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği ve ISM İmalat Dışı PMI verileri ile arasındaki ilişkisini korelasyon özelliğinden yola çıkarak hesaplayabiliriz.  Ancak bu hesaplamayı gerçekleştirmeden önce korelasyon hakkında kısaca bilgi vermek gerekir.

İki veri arasındaki ilişkiyi inceleyen korelasyon uygulamasında,  -1 ile +1 arasında sonuçlar oluşmaktadır. +1 ve -1’e yakın rakamlar güçlü bir korelasyon ilişkisi olduğunu ifade ederken, sonucun + ya da – olması mevcut ilişkinin pozitif mi negatif mi olduğunu görmemize katkı sağlamaktadır.  Sonucun sıfır ya da sıfıra yakın olması da korelasyonun olmadığını görmemizi sağlar. Aşağıdaki tabloda, iki veri arasında bir ilişki olup olmadığını, ilişki varsa zayıf mı orta şiddetli mi yoksa güçlü mü olacağını görebiliriz.



2010 Ocak – 2016 Kasım tarihleri arasındaki Beklenti ve Açıklanan rakamlar baz alındığında veriler arasında aşağıdaki gibi bir ilişki söz konusudur.



Peki, ne yapmalıyız?

ISM İmalat Dışı Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI) verisini Tarım Dışı İstihdam ile ilişkilendiremediğimiz için sadece ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliğine göre teorik çıkarımlar yapabiliriz.

Bu nedenle de ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği verisinin olumlu sonuçlanması, Cuma günü açıklanacak Tarım Dışı İstihdam verisinin olumlu gelme ihtimalini kuvvetlendirmektedir.

Ancak, Çarşamba günü ADP Tarım Dışı İstihdam Değişimi 216 bin ile 165 bin beklentinin üzerinde olumlu gelmesine rağmen piyasa fiyatlamasında ilgili veri sonucundaki sınırlı hareketler dikkat çekti. Özellikle de bu süreçte önceki rakamın 147 binden 119 bine (negatif) revize edilmesi,  ilgili verinin olumlu etkisini gölgeledi.  Gecikmeli de olsa küresel piyasalar ADP verisini olumlu olarak fiyatlasa da ilk etki olarak net yükselişler izlenmediği gibi aksine negatif bir etki daha hissedilir düzeyde gerçekleşti.

ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği verisi neden dikkate alınıyor!

ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği verisinin, Tarım Dışı İstihdam verisi için yol gösterici bir veri olmasına ilişkin düşünceyi korelasyon dışında güçlendiren en önemli faktörse ADP Araştırma Enstitüsünden gelmektedir. ADP Araştırma Enstitüsü Başkanı Ahu Yıldırmaz’ın BloombergHT kanalında vermiş olduğu demeç dikkat çekmektedir. ABD’de her beş çalışandan birinin maaş bordrosunun kendilerinde olduğunu belirterek tahmini 120 milyon çalışanın 24 milyonuna ulaşarak (gerçek veri ile örneklem ) Tarım Dışı İstihdam verisini yorumlamada önemli bir gösterge olduğunu izah etmiştir.

TDI verisi, Fed’in faiz politikasını etkiler mi?

Fed’in Aralık ayındaki kritik faiz toplantısı öncesinde merakla sonucunu beklediğimiz Tarım Dışı İstihdam verisinin 04 Kasım tarihinde 161 bin ile yıl ortalamasının 192 bin olarak kaydedildiğini görmekteyiz. Son açıklanan 161 bin rakamının 2016 yıl ortalaması altında olmasına rağmen piyasaların ilgili veriyi olumsuz olarak görmemesi (özellikle de önceki rakamın olumlu revize edilmesi), kritik Fed toplantısı öncesinde dikkat çekti

02 Aralık 2016 tarihinde açıklanacak TDI verisinin bu yılın ortalaması üzerindeki olası sonucu, Fed’in Aralık ayındaki faiz artırımı ihtimalini güçlendirecekken, 192 bin ortalama rakamının altındaki olası sonuçları ise Fed’in faiz artırımı konusunda insiyatif alıp almadığını görmemize katkı sağlayacak bir fiyat değişimi ile yönünü tayin edebilir. Özellikle de 192 bin altındaki rakamın ortalama görünümü ciddi anlamda düşürecek bir sonuca imza atmaması durumunda, olumsuz veriye rağmen Fed’in faiz artırımı düşüncesinde bir değişikliğe gitmeyeceği beklentisi bir adım önde olarak karşımıza çıkmaktadır.

Burada mevcut rakamsal çalışmayı daha anlamlı kılmak için örnek vermek gerekirse, örneğin 02 Aralık 2016 tarihinde Tarım Dışı İstihdam hayal kırıklığı yarattı ve 50 bin gibi bir sonuca imza attı. Böylelikle TDI verisinin yıl ortalaması 192 binden 180 bine düştü. Peki, ABD Merkez Bankası böyle bir sonuç ile birlikte Aralık ayındaki faiz artırım kararından vazgeçer mi sorusunun cevabında ortalama rakamı dikkate aldığımızda HAYIR diyebiliriz. Örneğimizi 50 binden 250 bine revize ettiğimizde ise yıl ortalamasının 192 binden 197 bine yükseldiğini görmekteyiz.

Bu teori dikkate alındığında beklentinin çok altında ya da üzerinde rakamların gelmesi, Fed’in faiz artırım politikası üzerinde kayda değer bir etki yaratması beklenilmemelidir.

Önemli:
Tarım Dışı İstihdam verisinin beklentinin çok altında ya da üzerinde gelmesi ile birlikte Fed’in faiz artırım politikası üzerinde kayda değer bir etki yaratması beklenilmemeli uyarısına rağmen beklentinin çok altında ya da üzerinde gelmesi anlık olarak varlık fiyatlarında (veri sonucuna bağlı) agresif fiyat değişimleri oluşturabilir. Burada anlık etki ile Fed politikası arasındaki farkı doğru yorumlamak çok önemlidir.

Bloomberg anketine dahil olan 81 tahmine göre Tarım Dışı İstihdam verisinin 180 bin gelme ihtimali ortalama olarak dikkate alınmaktadır. En yüksek ve düşük tahminlere baktığımızda ise 250 bin ile zirve, 140 bin ile de dip görülmektedir. Tahmin sıralamalarında başarılı olan ilk 10 katılımcıların beklentilerini değerlendirdiğimizde de ortalama 200 bin rakamının üzerindeki seyir dikkat çekmektedir. ( Bu tahminlerde yer alan ortalama, dip ve tepe noktaları sadece bir tahmin olmakla birlikte kesinlik arz etmemektedir)



Sonuç Olarak!

Bütün bu sonuçlar birleştirildiğinde ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği verinin olumlu sonuçlanması nedeniyle Tarım Dışı İstihdam verisinin beklenti üzerinde olumlu gelme ihtimalinin teorik anlamda bir adım önde olduğunu söyleyebiliriz. Daha doğrusu verinin beklenti üzerinde olumlu sonuçlanması, sürpriz bir gelişme olarak değerlendirilmeyecektir. Piyasa tahminlerini değerlendirdiğimizde de 180 binlik ortalama ile 200 bin üzerindeki beklentinin önde olması, TDI verisinin olumlu gelebilme düşüncesini güçlendirmektedir. Son olarak da Tarım Dışı İstihdam değişikliği sonucuna göre Fed’in faiz artırım politikasında kayda değer bir değişiklik yapma isteğinin teorik hesaplamalara göre düşük olduğunu söyleyebiliriz.

Bilgilendirme:

*** Hafta başında yayına aldığımız “Tarım Dışı İstihdam Nasıl Yorumlanır” raporunun incelemek için tıklayınız.

*** ABD’den gelecek kritik istihdam verileri öncesinde, GCM Forex Başanalisti Kudret Ayyıldır tarafından 01 Aralık 2016 Perşembe günü saat 18:30’da “Tarım Dışı İstihdam Nasıl Yorumlanır ”, 02 Aralık 2016 Cuma günü 09:30’da ise “TDI Öncesinde Forex Varlıklarında İşlem Stratejileri” web semineri gerçekleştirilecektir.  Kritik istihdam verilerine özel hazırlanan ilgili eğitimlere kayıt yaptırmak için GCM Forex Online Eğitimler bölümünü ziyaret edebilirsiniz.