Yunanistan için zaman daralıyor
Dünya gündeminde son dönemde sıklıkla yer alan Yunanistan, Nisan ayı içerisinde de yine en çok konuşulan ülkeler arasında yer aldı. Başbakan Çipras ve bakanlarının Avrupalı ortakları ile birçok konu üzerinde anlaşmaya çalışırken geçirdikleri süreç ve bunun getirdiği stres, kıtada etkili olmaya devam eden ve manşetlerdeki yerini koruyan bir başlık olarak öne çıkıyor. Yunanistan’ın Euro Bölgesi’nden ayrılmasından, temerrüde düşeceğine kadar birçok olumsuz senaryo dünya basınında yer alsa da, piyasalarda şimdilik ilgili gelişmelerin getireceği potansiyel riskler çok ciddiye alınmıyor gibi görünüyor. Yani yatırımcılar, bir şekilde Yunanistan’ın borçlarını ödemeye devam edebileceğini, Avrupa ve Euro Bölgesi’nin bir parçası olarak kalacağını düşünüyor diyebiliriz. Ancak özellikle Nisan ayının sonuna kadar, Balkan ülkesine yönelik gelişmelerin daha yakından izleneceğini ve finansal piyasalarda da etkili olabilecek bazı faktörlerin dikkat çekeceğini söyleyebiliriz.
“Anlaşma için detaylı reform listesi gerekiyor”
Yunanistan’da radikal sol koalisyon olarak isimlendirilen Syriza partisi, ülkede Ocak ayında yapılan seçimler sonrasında iktidara gelmişti. Avrupa Birliği (AB) ve IMF’nin, Yunanistan’ı “batmaktan” kurtaran kredileri karşılığında ülkede uygulanmasını istediği kemer sıkma önlemlerinden bunalan halk, “umut” vadeden bir yönetimi ülkenin lider partisi konumuna taşıdı diyebiliriz. Ancak Syriza ve Başbakan Çipras daha yolun başında, bazı vaatlerinden geri adım atmak zorunda kaldı. Ülkenin borçlarını ödeyebilmesi ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için gerekli paraya ulaşabilmesi adına kreditörleri (Avrupa Merkez Bankası – ECB, IMF ve AB) ile anlaşmaya varmak zorunda olduğunu anlayan Çipras yönetimi, mevcut kurtarma programının 4 aylığına uzatılması konusunda Şubat ayında uzlaşma sağlamayı başardı. Yine de bu sürecin zorlu pazarlıklar ile geçtiğini söyleyebiliriz.
Yunanistan’ın kararlaştırılan yeni fonlara ulaşabilmesi için ise izlemesi gereken yol tabi ki burada son bulmadı. Uzatılan kredinin dilimlerinin serbest bırakılması için Yunanistan’a yine ev ödevleri verildi. Syriza ise kendisini iktidara taşıyan vaatlerinden geri adım atmamak için ilgili reform listesini olabildiğince yumuşak bir şekilde hazırlarken, hiçbir Avrupalı yetkili bu listenin kabul edilebileceğini söylemedi. Yani Yunanistan’dan daha fazla detay ve kabul edilebilir bir liste talep ettiler. Reform listesi için görüşmeler ise sürüyor. 24 Nisan’da yapılacak Eurogroup toplantısında ilgili listenin kabul edilmesi ve Yunanistan’ın kredi dilimini alması en iyi senaryo diyebiliriz. Ancak son açıklamalar sürecin bu kadar kolay olmayacağına işaret ediyor.
“24 Nisan toplantısı Yunanistan için önemli”
Euro’nun güvenli bir para birimi olarak kalması ve Euro Birliğinin prestijini sarsmaması için Yunanistan’ın parasal birlikte kalması Avrupalılar için en iyi çözüm. Yunanistan da bunun farkında ve kemer sıkma önlemlerini olabilecek en yumuşak halinde kabul etmek için kreditörleri ile müzakerelerde bulunuyor. Çipras için bu bir koz. Ancak Yunanistan söz konusu yardım dilimini alamazsa, borçlarını ödeyemeyebilir ve temerrüde düşebilir. Bu faktör de, Avrupalı diğer ülkeler ve IMF için, gerçekleştirilen temaslarda bir avantaj. Uzlaşma için iki taraf da adımlar atıyor ve orta yol aranıyor. Yine de Yunanistan için zamanın daraldığını ve 24 Nisan tarihinin kritik olduğunu söylemeliyiz. Yunanistan 21 Mayıs tarihinde, IMF’ye olan borcunun 747 milyon Euro tutarındaki taksitini ödemeli. Ayrıca 8 Mayıs’ta 1.4 milyar Euro’luk, itfası gelen hazine tahvillerini geri çevirebilmeli. Yani Mayıs ayında hem kamu harcamalarını yapabilmek, hem de ilgili borçlarını ödeyebilmek için sorunlu ülkeye para gerekiyor.
Genel beklenti Yunanistan’ın son anda bile olsa, detaylı reform listesi konusunda kreditörleri ile uzlaşma sağlayabileceği yönünde. Ancak diğer ihtimalleri de göz ardı etmemek gerekiyor. Almanya Maliye Bakanı Schauble, “Kimse 24 Nisan’da bir çözüme varılmasını beklemiyor” şekilde bir açıklama yaparak konuya ilişkin gerilimi artırabilecek değerlendirmelerde bulunmuştu. Bunun yanında Yunanistan’ın “B planı” peşinde olduğunu düşündüren bir haber de basında yer aldı. Buna göre, her ne kadar ülkenin Maliye Bakanlığı sonradan yalanlasa da Yunanistan, Mayıs ödemesi için IMF’den öteleme talebinde bulundu fakat yeni bir kurtarma programı için müzakerelere başlamadan bunun mümkün olmadığı cevabını aldı. IMF Başkanı Lagarde, “30 yıldır hiçbir ülke için borç geri ödemesi ertelenmedi ve hiçbir zaman IMF gelişmiş bir ekonomiye ödemesini erteleme imkanı vermedi” şeklinde konuştu. Schauble’ın açıklamaları ise, Mayıs ayında görüşmelerin devam etmesi halinde, Yunanistan ile bir uzlaşma sağlanması ihtimalinin gelecek ay için de azaldığı şeklinde yorumlandı. Almanya tarihinin en düşük faiz oranları ile borçlanırken, Yunanistan’ın 10 yıl vadeli tahvillerinde faizin 2012 sonlarından sonra görülen en yüksek seviyelere çıkması (16 Nisan 2015 - %13,30) piyasaların bir miktar korkulanı fiyatlaması olarak değerlendirilebilir. Yine de piyasalarda, 24 Nisan’da anlaşma sağlanamazsa, ilgili ay içerisinde ekstra bir Euro Bölgesi maliye bakanları toplantısının yapılabileceğinin konuşulduğunu belirtmek gerekiyor.
Sonuç olarak genel resme göz attığımızda, Yunanistan’ın söz ettiğimiz faktörler ve gelişmeler ile birlikte özellikle Nisan ayının sonlarına doğru, dünya gündemindeki yerinin daha üst sıralara taşıyama potansiyeline sahip olduğunu ifade edebiliriz. Ayrıca reform listesi üzerinde anlaşma sağlanıp sağlanamayacağı, Yunanistan’ın Euro Bölgesi içerisindeki akıbeti ve borçlarını ödeyip ödeyemeyeceği konusundaki belirsizlik gelecek dönemde varlık fiyatlarında ve piyasaların risk algısında etkili olabilir.
“Anlaşma için detaylı reform listesi gerekiyor”
Yunanistan’da radikal sol koalisyon olarak isimlendirilen Syriza partisi, ülkede Ocak ayında yapılan seçimler sonrasında iktidara gelmişti. Avrupa Birliği (AB) ve IMF’nin, Yunanistan’ı “batmaktan” kurtaran kredileri karşılığında ülkede uygulanmasını istediği kemer sıkma önlemlerinden bunalan halk, “umut” vadeden bir yönetimi ülkenin lider partisi konumuna taşıdı diyebiliriz. Ancak Syriza ve Başbakan Çipras daha yolun başında, bazı vaatlerinden geri adım atmak zorunda kaldı. Ülkenin borçlarını ödeyebilmesi ve yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için gerekli paraya ulaşabilmesi adına kreditörleri (Avrupa Merkez Bankası – ECB, IMF ve AB) ile anlaşmaya varmak zorunda olduğunu anlayan Çipras yönetimi, mevcut kurtarma programının 4 aylığına uzatılması konusunda Şubat ayında uzlaşma sağlamayı başardı. Yine de bu sürecin zorlu pazarlıklar ile geçtiğini söyleyebiliriz.
Yunanistan’ın kararlaştırılan yeni fonlara ulaşabilmesi için ise izlemesi gereken yol tabi ki burada son bulmadı. Uzatılan kredinin dilimlerinin serbest bırakılması için Yunanistan’a yine ev ödevleri verildi. Syriza ise kendisini iktidara taşıyan vaatlerinden geri adım atmamak için ilgili reform listesini olabildiğince yumuşak bir şekilde hazırlarken, hiçbir Avrupalı yetkili bu listenin kabul edilebileceğini söylemedi. Yani Yunanistan’dan daha fazla detay ve kabul edilebilir bir liste talep ettiler. Reform listesi için görüşmeler ise sürüyor. 24 Nisan’da yapılacak Eurogroup toplantısında ilgili listenin kabul edilmesi ve Yunanistan’ın kredi dilimini alması en iyi senaryo diyebiliriz. Ancak son açıklamalar sürecin bu kadar kolay olmayacağına işaret ediyor.
“24 Nisan toplantısı Yunanistan için önemli”
Euro’nun güvenli bir para birimi olarak kalması ve Euro Birliğinin prestijini sarsmaması için Yunanistan’ın parasal birlikte kalması Avrupalılar için en iyi çözüm. Yunanistan da bunun farkında ve kemer sıkma önlemlerini olabilecek en yumuşak halinde kabul etmek için kreditörleri ile müzakerelerde bulunuyor. Çipras için bu bir koz. Ancak Yunanistan söz konusu yardım dilimini alamazsa, borçlarını ödeyemeyebilir ve temerrüde düşebilir. Bu faktör de, Avrupalı diğer ülkeler ve IMF için, gerçekleştirilen temaslarda bir avantaj. Uzlaşma için iki taraf da adımlar atıyor ve orta yol aranıyor. Yine de Yunanistan için zamanın daraldığını ve 24 Nisan tarihinin kritik olduğunu söylemeliyiz. Yunanistan 21 Mayıs tarihinde, IMF’ye olan borcunun 747 milyon Euro tutarındaki taksitini ödemeli. Ayrıca 8 Mayıs’ta 1.4 milyar Euro’luk, itfası gelen hazine tahvillerini geri çevirebilmeli. Yani Mayıs ayında hem kamu harcamalarını yapabilmek, hem de ilgili borçlarını ödeyebilmek için sorunlu ülkeye para gerekiyor.
Genel beklenti Yunanistan’ın son anda bile olsa, detaylı reform listesi konusunda kreditörleri ile uzlaşma sağlayabileceği yönünde. Ancak diğer ihtimalleri de göz ardı etmemek gerekiyor. Almanya Maliye Bakanı Schauble, “Kimse 24 Nisan’da bir çözüme varılmasını beklemiyor” şekilde bir açıklama yaparak konuya ilişkin gerilimi artırabilecek değerlendirmelerde bulunmuştu. Bunun yanında Yunanistan’ın “B planı” peşinde olduğunu düşündüren bir haber de basında yer aldı. Buna göre, her ne kadar ülkenin Maliye Bakanlığı sonradan yalanlasa da Yunanistan, Mayıs ödemesi için IMF’den öteleme talebinde bulundu fakat yeni bir kurtarma programı için müzakerelere başlamadan bunun mümkün olmadığı cevabını aldı. IMF Başkanı Lagarde, “30 yıldır hiçbir ülke için borç geri ödemesi ertelenmedi ve hiçbir zaman IMF gelişmiş bir ekonomiye ödemesini erteleme imkanı vermedi” şeklinde konuştu. Schauble’ın açıklamaları ise, Mayıs ayında görüşmelerin devam etmesi halinde, Yunanistan ile bir uzlaşma sağlanması ihtimalinin gelecek ay için de azaldığı şeklinde yorumlandı. Almanya tarihinin en düşük faiz oranları ile borçlanırken, Yunanistan’ın 10 yıl vadeli tahvillerinde faizin 2012 sonlarından sonra görülen en yüksek seviyelere çıkması (16 Nisan 2015 - %13,30) piyasaların bir miktar korkulanı fiyatlaması olarak değerlendirilebilir. Yine de piyasalarda, 24 Nisan’da anlaşma sağlanamazsa, ilgili ay içerisinde ekstra bir Euro Bölgesi maliye bakanları toplantısının yapılabileceğinin konuşulduğunu belirtmek gerekiyor.
Sonuç olarak genel resme göz attığımızda, Yunanistan’ın söz ettiğimiz faktörler ve gelişmeler ile birlikte özellikle Nisan ayının sonlarına doğru, dünya gündemindeki yerinin daha üst sıralara taşıyama potansiyeline sahip olduğunu ifade edebiliriz. Ayrıca reform listesi üzerinde anlaşma sağlanıp sağlanamayacağı, Yunanistan’ın Euro Bölgesi içerisindeki akıbeti ve borçlarını ödeyip ödeyemeyeceği konusundaki belirsizlik gelecek dönemde varlık fiyatlarında ve piyasaların risk algısında etkili olabilir.